3 Ocak 2008 Perşembe

Paradan Para Kazanmak

Yatırım Nedir?

Tasarruf
Gelirinizin tamamını harcamıyorsanız tasarruf ediyorsunuz demektir. Tasarruflarınızı genellikle güvenli yerlere
koymak ve paranıza istediğiniz an ulaşmak istersiniz. Bunun için paranızı evde veya kasada tutabilirsiniz. Ama
her tasarruf edilen para yatırım yapılan para demek değildir. Evde tuttuğunuz paranız için gelir elde etmez, hatta
enflasyon karşısında zarara uğrayabilirsiniz.

Yatırım
Paranızı gelir getiren bir araca koyduğunuzda yatırım yapılmış demektir. Örneğin paranızı vadeli mevduat
hesabına yatırabilir ve faiz geliri elde edebilirsiniz. Paranızı bankaya yatırmaktan başka çok çeşitli yatırım araçları
da mevcuttur. Arsa, ev gibi gayrımenkul, veya döviz de birer yatırım aracıdır.
Sermaye piyasalarında yatırım yapmak ise hisse senedi, tahvil, devlet tahvili, yatırım fonu katılma belgesi, v.b.
sermaye piyasası yatırım araçları ile olur.
Yatırım yapılırken eldeki paranın ne kadar süre ile o yatırımda tutulabileceği de önemlidir. Bazı yatırımlar uzun
vadede iyi getiri sağlar, kısa vadede paraya çevrilirse karlı olmaz. Ayrıca parayı yatırırken, alınacak riskin de her
yatırımcı tarafından iyice düşünülmesi ve ondan sonra karar verilmesi gerekir.
Yatırım için önemli olan başlamaktır. Küçük miktarda ve sizin için hayati önemi olmayan bir parayla değişik yatırım
araçlarını denemeye başlayabilirsiniz. Zaman içinde daha çok şey öğrenirsiniz.

Yatırım Araçları Nelerdir?

Hisse Senetleri
Hisse senetleri, sahibine ortaklık hakkı sağlayan bir menkul değer türüdür. Hisse senedi sahibi söz konusu
şirketin ortağıdır. Dolayısıyla şirketin faaliyet karı ve varlıkları üzerinde sermayesi oranında hak sahibidir. Fakat
ortakların bu hakkı, öncelik bakımından alacaklıların (şirkete borç verenler) hakkından sonra gelmektedir.
Yatırım Araçları / Hisse Senedi / Hisse Senedi Türleri
Adi/İmtiyazlı Hisse Senetleri: Hisse senetleri, şirketin ana sözleşmesinde aksine bir hüküm yoksa sahiplerine
eşit haklar sağlar. Bu tip hisse senetlerine adi hisse senedi denir. İmtiyazlı hisse senetleri ise sahiplerine kara
iştirak ve genel kurulda oy kullanma gibi bazı imtiyazlar sağlayan hisse senetleridir. Esas sözleşme ile imtiyazlı
hisselere belli oranda özel temettü dağıtımı öngörülebilir, rüçhan hakkı kullanımında, oy hakkında, tasfiye
sonucuna katılmada bazı ayrıcalıklar tanınabilir.
Hamiline/Nama Yazılı Hisse Senetleri: Bu ayrımın önemi hisse senetlerinin devir işlemlerinde ortaya
çıkmaktadır. Hamiline yazılı hisselerde devir işlemi teslimle tamamlanır. Nama yazılı hisse senetleri ise esas
sözleşmede aksine bir hüküm olmadıkça devrolunabilir.
Yatırım Araçları / Hisse Senedi / Hisse Senedi Değer Tanımları
Nominal Değer: Hisse senetlerinin üzerinde yazılı olan fiyattır. Toplam sermayenin miktar ını belirleyebilmek ve
bununla ilgili muhasebe kayıtlarını yapabilmek için hisse senedinin ilk ç ıkarılışı sırasında ortaklık yönetimi
tarafından verilen değerdir. Uygulamada en sık görülen hisse senedi nominal fiyatı 1000 TL’dir.
Piyasa Değeri: Bir hisse senedinin sermaye piyasasında alınıp satıldığı fiyattır. Arz ve talep yoluyla belirlenir ve
piyasa koşullarına göre gerçek değerinin altında veya üstünde olabilir.
Gerçek Değer: Şirketin kazanç gücü, büyüme potansiyeli gibi faktörlerle belirlenen hisse senedi de ğeridir. Bu
değer bir anlamda yatırımcının, şirketin gelecekte gelir yaratma potansiyelini ve kendilerinin bu hisse senedinden
bekledikleri kazanç oranını göz önüne alarak, hisse senedine biçtikleri, mevcut koşullar altında sözkonusu hisse
senedi için normal buldukları değerdir.
Defter Değeri: Hisse senedi ihraç etmiş bir şirketin öz varlığından varsa birikmiş zararlar düşüldükten sonra
kalan miktarın hisse adedine bölünmesi ile bulunan değerdir.
Tasfiye Değeri: Şirket tasfiyeye gittiği takdirde, elde edilecek tasfiye gelirinden borçlar kar şılandıktan sonra
kalan miktarın, hisse senedi sayısına bölünmesi ile bulunacak değerdir. Tasfiye değeri piyasa değerinin
araştırılmasında önemlidir. Çünkü şirketin piyasa değeri için tasfiye değeri alt sınırı oluşturacaktır.

Tahviller
Tahviller, yatırımcılar için sabit gelir sağlayan uzun vadeli bir menkul değer türüdür. Tahvilleri ihraç eden (özel
sektör şirketleri ve kamu kuruluşları) içinse bir borçlanma aracıdır. Kamu tarafından ihraç edilen tahvillere “Devlet
Tahvili”; özel sektör tarafından ihraç edilen tahvillere ise “Özel Sektör Tahvili” denir. Tahvil ihraç eden kurulu ş,
gelecekte belli tarihlerde faiz ödemeleri yapacağını ve vade bitiminde anaparayı ödeyeceğini taahüt etmektedir.
Devlet Tahvilleri bir yıl ve üzerinde vadelerle ihraç edilirler. Devlet tahvili kuponlu veya iskontolu olabilir.
Tahvil hamili, tahvili çıkaran kuruluşun uzun vadeli alacaklısıdır. Şirketin aktifi üzerinde alacağından başka hiçbir
hakka sahip değildir, şirketin yönetimine katılamaz. Buna karşılık, şirketin brüt karından önce tahvil sahiplerinin
faizleri ödenir. Tahvil hamili şirketin kar-zarar riskine katılmaz. Şirket zarar etse de günü gelince belli miktardaki
anapara ve faizlerini alır.

Hazine Bonosu
Devletin her yıl bütçe kanunlarına dayanarak, nakit açığını finanse etmek üzere ihraç etmiş olduğu kısa vadeli
finansman araçlarıdır. Hazine bonolarıın vadesi en çok bir yıldır. Hazine bonoları ihale yoluyla ihraç edilmekte ve
iskontolu olarak satılmaktadır.

Düz Repo:
Bir menkul kıymeti belli bir tarihte belli bir fiyattan geri almak taahhüdü ile sat ımını içeren bir işlemdir. Esas
itibarıyla repoya konu olan menkul kıymetler teminat vasfı taşımakta olup, kısa vadeli bir borç verme durumu söz
konusu olmaktadır. Repo, bir menkul kıymetin işlem başlangıç valöründen (geçerli işlem tarihi) satılıp, bitiş
valöründen geri alınmasını ifade etmektedir. Repo yapan taraf, paray ı kullanan taraf olmakta ve geri alım taahüdü
ile menkul kıymetin satımını yapmaktadır.

Yatırım Fonları
Yatırım Fonları Nedir?
Getiri beklentisi, risk toleransı ve vade yapısı benzer yatırımcıların birikimlerinin ortak bir havuzda toplanarak
değişik enstrümanlar aracılığı ile değerlendirildiği kollektif bir yatırım aracıdır. Her bir yatırımcı, fonun sahip olduğu
toplam büyüklüğün bir kısmını temsil eden katılma belgesini satın alarak fona ortak olur.
Yatırım fonları profesyonel ekipler tarafından yönetilir ve fonun stratejisine ve yat ırım prensiplerine göre değişen
risk özellikleri taşır. Yatırım fonunun kazancı, portföyünde bulundurduğu varlıkların getirisine bağlı olduğu için,
yatırımcıların fonun portföy bileşimi ve risk seviyesi hakkında bilgi sahibi olduktan sonra yatırım yapacakları fonu
seçmeleri uygun olacaktır

Etiketler:

0 Yorum:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları [Atom]

<< Ana Sayfa